Bleach’in sonu hakkında oldukça fazla şey söylenildi. Özellikle serinin tartışma yaratan bitiş şekli “Acaba erken bitirildi mi?” sorusunu akla getiriyor. Manga bittikten sonra çıkan hafif romanlarda, seri hakkında çok önemli olaylara değinildiği düşünülürse, bu ihtimal daha da kuvvetli görünüyor. Peki işin aslı öyle mi?
Bleach’in Popülerliği Hakkındaki Yanlışlar ve Yalanlar yazımda, bu iddiaların önemli bir kısmına değinmiştim. Hayır, Bleach düşük satışlar yüzünden bitmedi. Hayır, Aizen’in yenilme şeklinin serinin satışlarının gidişatına hiçbir etkisi olmadı. Satış detaylarını merak edenler, teker teker cilt halinde bunları incelediğim yukarıdaki yazıya bakabilir.
Bu yazıda, buna ekleme yapmak istediğim üç şey var: popülerlik anketleri, Tite Kubo’nun röportajları ve bir mektup.
[Bu yazı, yazarın kendi sitesinde de yayımlanmıştır.]ANKETLER
Öncelikle, popülerlik anketlerine gelelim. Manga satışları hakkındaki yazıma bazı itirazlar gelmiş ve önemli olanın Shōnen Jump’ın yaptırdığı haftalık popülerlik anketleri olduğunu söylemişlerdi. Bu anketlerde ilk 15’e girmek, sizi, aşağı yukarı 40-50 seri yayımlayan Jump’taki en popüler seriler arasına sokuyor. Bu sebeple, serinin en zayıf ve en az popüler olduğu seneyi, yani bittiği 2016 senesini bir inceleyelim.
Bleach, 2016 senesinde çıktığı süre içerisinde, Shōnen Jump’ın 37 sayısında çıkmış. Çıktığı bu 37 sayının 31’inde ilk 15 sıralamasında yer almış ve buna ek olarak, sıralamaya dahil edilmediği 3 sayıda derginin başlangıcında olan merkez resimde yer almış. Bilmiyorsanız, merkez resime konan seriler popülerlik anketine dahil edilmezler. Yani 37 sayının 34’ünde ya ilk 15’e girmiş ya da promosyonu yapılmış.
37 sayıdan 34’ünde en popülerler arasında yer alması, daha önceki yazımda altını oldukça fazla oyduğum “Artık popüler değildi,” iddiasını tamamen yerin altına gömüyor. Bunu söyleyen herhangi birisini bu yazıya yönlendirebilirsiniz. Bahsedilen şey, en kötü senesinde bile %92’lik bir başarı oranı demektir. Hiç de, iddia edildiği gibi, ilgisizlikten ölen bir serinin yakalayabileceği bir popülerlik değil. Bleach en kötü döneminde bile böyle bir başarı yakaladığına göre şunu artık kesinlikle söyleyebiliriz.
Bleach’in bitmesinin sebebi popüler olmaması değil.*
Bunun sebebi farklı bir şey ve bunu bulmak için, röportajlara geçiyoruz.
*Ekleme: Shōnen Jump’ta yayımlanan seri sayısını yanlış biliyormuşum. Attığım senede Shōnen Jump’ta haftalık yaklaşık 15-16 seri çıkıyor ve Bleach popülerlik anketinde bunların sonlarında yer alıyor. Yani cilt satışları kötü olmasa da, haftalık popülerlikte bir sorun olduğu söylenebilir. Bu durum, bu yazının sonraki kısımlarında söylenenlerin etkisini yine yok etmiyor ama Bleach’in bitmesinde birden fazla etken olabileceği ve popülerliğin bunlardan birisi olabileceği anlamına geliyor.
RÖPORTAJLAR
Kubo, röportajlarda, seriyi yazma mantığını şöyle açıklıyor: Serinin sonu en başından beri belliymiş. En sonu ve belli başlı bazı ara sahneleri çizmiş ve buralara ulaşmak için yapacağı hikayeyi daha sonra yazıyormuş. Eğer olur da seriyi erken bırakmak zorunda kalırsa diye, seriyi her zaman bir şekilde sona bağlayabileceği şekilde götürmeyi tercih etmiş. Yani en başından beri planlı bir son var fakat seriyi yazma şekli bu bahsettiğim duruma göre değişmiş.
Böyle bir planla gitmesi mantıklı bir şey çünkü eninde sonunda, Kubo’nun seriyi erken bitirmesi gerekti. Tite Kubo, seriyi kafasındaki gibi bitirdiğini söylüyor ve bu konuda haklı. Ancak bu sona giden yolda çok fazla değişiklik oldu. Normalde disiplinli ve çalışkan birisi olan Kubo’nun, serinin sonlarına yaklaştıkça sağlığı gittikçe kötüleşti. Hatta manganın son zamanlarında omzunda kısmi çatlaklar varmış. Kubo bu durumu, manga bittikten sonra, uzun süredir ağrıyan omzunu doktora göstermek için gittiğinde öğreniyor. Çatlakların sebebi de, çizim yaparken sol koluna ağırlığını vererek çalışması ve yıllar boyu bunu yapmanın getirdiği mesleki yıpranmaymış. Omzundaki sorunları anlamak için MRI çektirirken de, omuz tendonları yırtılmış. Seri bittikten yaklaşık 6 ay sonra yapılan, Monako’daki toplaşmaya da (convention) hala sağlık sebepleriyle katılamıyordu.
BİR MEKTUP
Bu sağlık sorunları zamanla o kadar kötü hale geliyor ki, istediği gibi bitirip bitiremeyeceğini sorgulamaya başlıyor. Kendinden ciddi anlamda şüphe ediyor. Kendisini bu şüphelerden kurtaran ve seriyi en başından beri planladığı şekilde bitirmesine yol açan olaysa oldukça ilginç. Kubo’nun dediğine göre, seriyi kurtaran ve baştan planlanan sona ulaşmasına sebep olan şey, bir adet mektup.
15 yıllık serinin son 5 yılında, Kubo’nun sağlığı oldukça kötüleşmiş. İlk başta doktora gitmiş ve soğuk algınlığı olduğu, dinlenmesi gerektiği cevabını almış. Ancak normalde olduğu gibi iyileşememeye başlamış. Ne zaman Jump dergisi çifte sayı çıkartsa, bir hafta yataktan çıkamıyormuş. Hatta sağlığı yüzünden haftalarca yataktan çıkamadığı oluyormuş. Kendisine baktığında ve biraz iyileşir gibi olduğunda bile, tekrar çok kolay bir şekilde hastalanıyormuş. Bu durum oldukça uzun bir süre devam etmiş.
Kubo, kendi hastalıklarıyla savaşırken ve bir manga sanatçısı olmaya layık olup olmadığını sorgularken, bir gün gönderen adresi veya ismi olmayan bir mektup geliyor.
Mektup, ölümcül bir hastalığa yakalanmış, hastanede yatan bir çocuk tarafından yazılmış. Çocuğun yazdığına göre, yaşamak için sadece bir buçuk yılı kalmış.
Çocuk, video oyunu oynadığı veya TV izlediği zamanlarda, arkadaşlarıyla birlikte olduğu zamanları hatırlıyormuş. Söylediğine göre ölmek istemiş fakat kalan zamanını yaşaması salık verilmiş.
Böylelikle, kalan zamanının keyfini çıkarmak için, manga okumaya başlamış fakat onda asıl olarak özel bir yer edinen seri Bleach olmuş. Bu manga, hastaneye yatırıldığından beri ilk kez, ertesi gün için heyecanlanmasına yol açmış. Çocuğa göre, Bleach onun dünyasını değiştirmiş ve tekrar yaşamak istemesine yol açmış.
Çocuğun yazdığına göre, mektubu kendisi öldükten sonra yollanacak şekilde ayarlamış. Yani Kubo mektubu aldığı anda, çocuk çoktan bu dünyadan göçüp gitmiş.
Mektup, çocuğun Kubo’dan tek bir isteğiyle sona eriyor: “Lütfen Bleach’i, en son ana kadar, istediğiniz gibi çizin. Benim okumak istediğim şey bu.”
Kubo ardından, bu yazıda paylaştığım resmi tweetlerinin üstüne şunları yazıyor: “Hepinizden bir şey rica edeceğim.”
Bir istekte bulunduğu için özür diliyor fakat mektubu kimin yolladığını bulmak için yardım istiyor.
Bir süre sonra, bu yardımlar sayesinde, mektubu yollayanın kim olduğunu bulduğunu duyuruyor. İlk başta bir aile üyesi olduğundan şüphe etmiş olsa da, durumun farklı olduğunu öğrenmiş. Mektubu yollayan kişi, ölen çocuk ile aynı hastanede yatan ve onun arkadaşı olan başka bir çocukmuş.
Kubo hayranlara teşekkür ediyor ve bunu en iyi bildiği şekilde, bir çizimle yapıyor.
Kubo verdiği röportajlarda, kendisini orijinal sona gitmeye ikna eden şeyin bu mektup olduğunu söylüyor. Bu mektup onu o kadar etkilemiş ki, yukarıda gördüğünüz hikayeyi çiziyor ve mektubu yollayan kişiyi bulmak için epey bir uğraşa giriyor.
Serinin yaratacısının, sonlara doğru oldukça zor zamanlardan geçtiği belli. Dünyanın en çok satan 10 mangasından birisini yazmasına ve sayısız hayranı olmasına rağmen, kendi sanatçılığından bile şüphe etmeye başlamış. Eğer bu isimsiz çocuk ve onun mektubu olmasa, hiçbir zaman orijinal sonu göremeyebilirdik. Bu yüzden, hepimizin eninde sonunda yapacağı ölümle yüzleşmeyi, çok erken yaşta gerçekleştirmiş olan bu cesur çocuğa teşekkürlerimi iletiyorum. Onu cesareti ve insanlara umut olduğu için kutluyorum.
Bu da bizi başka bir konuya getiriyor. Kubo, istediği sona ulaşsa bile, büyük ihtimalle bunu hızlandırmak zorunda kaldı. Kendisinin, seri başından beri, mangayı istediği an planlanan sona bağlayabileceği şekilde yazdığını söylemiştim. Ancak bu bağlamayı yapabilse de, ne kadar uzun zamanda ve üstüne düşünerek yaparsa, o kadar daha iyi olacağı bariz. Oysa Tite Kubo, zaman geçtikçe, gittikçe ağırlaşan sağlık sorunlarıyla başetmek zorunda kalıyor. Birden fazla kez hastaneye yatırılıyor. Serinin son zamanlarında bile hastanede ve sakat. Manga yaratıcılarının ne kadar yoğun bir şekilde çalıştıkları düşünülürse bu hiç de şaşırtıcı değil.
Yukarıda gördüğünüz tablo, bir manga yaratıcısı olan Shiibashi Hiroshi’nin haftalık programıdır. Sadece cumartesi günü 3 saatlik bir boş zamanı olduğunu, beyaz kısımdan görebilirsiniz.
Bu plan, manga sanatçısına göre değişiyordur fakat belli bir popülerliğin üstünde olan ve Shōnen Jump gibi rekabetin çok yüksek olduğu dergilerde yayımlanan seriler için, belki kimi istisnalar hariç, programın pek değişmeyeceğini söylemek yanlış olmaz. Zaten Tite Kubo, seri bittikten sonra evden pek çıkmadığını, uzunca bir süre boyunca, bütün günlerini oyun oynayarak ve dinlenerek geçirdiğini söylüyor. Şakayla karışık olarak, çalıştığı her seneye karşılık bir sene dinleneceğini söylüyor. Bu da, 15 senelik bir seriye karşılık 15 sene demek.
Sözün özü, manganın bitişi satışlara bağlı değil. Elimizde çok daha farklı bir durum var. Uzun süreden beri ağır sağlık sorunlarıyla mücadele eden, bu yüzden kendinden bile şüphe etmeye başlamış, yaptığı işi ve okurlarını önemseyen bir sanatçı var. Ichigo’nun ölümle verdiği mücadeleyi başka şekillerde vermiş, ölümün gözünün içine bakmış birer yaratıcı ve okuyucu var. Her şeye rağmen mücadelesini sürdürmüş cesur insanlar var.
“Ne olmuş çaresizliğe? Onu gayet iyi tanıyorum. Defalarca ve defalarca onu yaşadım. Ve ben…
“… her seferinde, tekrar ve tekrar, ona üstün geldim!”
Lafı burada sona erdirirken, sizi, manganın son bölümlerindeki bonus panellerle bir arada bırakıyorum…
CESUR’UN HİKAYELERİ
SON
KAYNAKLAR
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=88#52465949
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=88#52505867
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=89#52602967
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=90#52726121
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=90#52831549
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=91#52904071
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=93#52960653
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=94#53032667
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=95#53092371
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=96#53145307
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=96#53222889
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=97#53271683
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=98#53319525
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=98#53364623
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=98#53439987
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=99#53515473
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=99#53591441
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=100#53647165
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=101#53719867
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=103#53775871
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=104#53859589
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=109#53960785
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=109#53960785
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=115#54134139
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=116#54187189
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=116#54235057
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=117#54277511
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=117#54299489
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=120#54352601
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=121#54390635
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=123#54435741
https://www.crunchyroll.com/forumtopic-809337/weekly-shonen-jump-rankings?pg=125#54535357
https://kotaku.com/bleach-manga-creator-and-a-fans-dying-wish-1821249595
https://comicbook.com/anime/2017/11/05/why-did-bleach-end-tite-kubo-injuries/
https://comicbook.com/anime/2018/09/26/bleach-anime-manga-creator-tite-kubo-comeback/
https://twitter.com/kiirobon/status/929440351991074816
https://aminoapps.com/c/ba/page/blog/tite-kubo-raideo-interview/6PMJ_g1vCzuG1DMjbwY2ZKB76rvJmG8x50B
https://www.theoasg.com/articles/joanne-kim-manga-contest-runtime-interview/8526
Harika ve bilgilendirici bir yazı olmuş. Ellerine sağlık. Duygulandık T-T
Teşekkürler hacı. Ben de yazarken bayağı duygulandım.
Elinize sağlık . İnsanı başka sitelerden araştırmaya devam etmesini gerektirmeyecek kadar bilgilendirici bir yazı olmuş 🙂
Teşekkür ederim 🙂 Evet, zaten Türkiye’de çok büyük bir bilgi boşluğu var. Şu ana kadar yazdıklarımla bunu doldurmaya çalıştım. Ancak bitiş sebebi hakkında bu kadar detaylı bir çalışmayı İngilizce ortamlarda da görmedim.
Elinize sağlık hocam. Güzel yazı olmuş. Çocuğun yaptıklarından da etkilendim, mangakanın verdiği mücadeleden de.
Teşekkürler, hacıt. Kubo’nun sağlık durumuyla ilgili daha çok detay koydum. Merak edersen, tekrar bir bakabilirsin.
Finalden dolayı çok eleştirdim ama ne diyeyim şimdi bunları okuyunca çok utandım. Çok iyi bir yazı olmuş. Ağlattın bizi Kubo… yeni sezonun çıkmasına yakın her yerde övmeye başlamazsam eğer adam değilim.
Haha, teşekkür ederim ^^
2-3 kere okudum her seferinde ağladım. Elinize sağlık.
Gerçekten insanın içi gidiyor. Teşekkür ederim 🙂